“`html

Küresel Piyasalarda Jeopolitik Gerilim ve Ekonomik Gelişmeler

Son günlerde Orta Doğu’daki jeopolitik tansiyonun yükselmesi, ABD ile Çin arasındaki yapıcı görüşmelerin yarattığı olumlu havayı gölgeliyor. Bu durum, gelecekte olası risklerin daha da artacağına dair endişeleri artırarak piyasalarda risk algısını yükseltmiş durumda.

ABD’nin en büyük ticaret ortağı olan Çin ile kalıcı bir anlaşma sağlanacağına dair umutların borsa üzerinde olumlu etkisi görülürken, İsrail’in İran’a gerçekleştirdiği saldırılar yatırımcıların jeopolitik risklere odaklanmasına neden oldu.

İsrail ordusu, İran’ın nükleer programını hedef alan kapsamlı ve hassas bir saldırı düzenlediğini açıkladı. Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, yaptıkları saldırılarda “geri dönüşü olmayan bir noktada” olduklarını ifade ederek, İran’a karşı başka bir seçeneklerinin bulunmadığını savundu. İran Lideri Ali Hamaney ise İsrail’in saldırılarında önemli kayıplar yaşandığını belirterek güçlü bir karşılık vereceklerini duyurdu.

İran’dan Sert Tepki

İran Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü Tuğgeneral Ebulfazl Şikarçi, İsrail saldırılarının ABD desteğiyle yapıldığını ifade ederek, “Ağır bir bedel ödeyecekler. İran silahlı kuvvetleri gerekli cevabı verecektir.” dedi. Ayrıca, İran devlet televizyonu, İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri’nin saldırılarda hayatını kaybettiğini bildirdi.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise bu saldırılarda Amerikalıların herhangi bir rolü olmadığını belirtti.

Bu gelişmelerin ardından Brent petrol fiyatlarında önemli dalgalanmalar gözlemlendi. Arz endişeleri nedeniyle Brent petrolün varil fiyatı, şubat ayından bu yana en yüksek seviyesi olan 76,3 dolara kadar yükselirken, şu anda yüzde 7,7 artışla 74,9 dolardan işlem görüyor.

Trump’ın Eleştirileri Devam Ediyor

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlenen bir etkinlikte, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ı eleştirdi. Kısa vadeli borç ödemeleri nedeniyle faiz oranlarının düşürülmesi gerektiğini savunan Trump, 1 puanlık bir düşüşün yılda 300 milyar dolarlık tasarruf sağlayacağını ifade etti. Ancak Powell’ı bu konuda ikna edemediklerini açıkladı.

Ayrıca, ABD Temsilciler Meclisi, Trump yönetiminin önerdiği ve hükümet bütçesinde tasarruf sağlamayı amaçladığı 9,4 milyar dolarlık harcama kesintisi paketini onayladı.

Makroekonomik veriler arasında ise, ABD’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) mayıs ayında aylık yüzde 0,1 artış göstererek beklentilerin altında kalırken, yıllık bazda ise yüzde 2,6 ile beklentilere yakın bir artış kaydedildi. İlk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 248 bin olarak gerçekleşti ve bu rakam piyasa beklentilerinin üzerine çıktı.

Devam eden işsizlik maaşı başvuru sayısı ise bir önceki haftaya göre 54 bin artarak 1 milyon 956 bine yükseldi ve bu, Kasım 2021’den beri görülen en yüksek seviyeyi temsil ediyor.

ABD’nin 10 Yıllık Tahvil Faizi Düşüşte

Orta Doğu’daki artan gerilim ve İran’ın olası karşılık verme tehditleri, yatırımcıları daha güvenli varlıklara yönlendirdi. Bu durum, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizinin son 5 iş gününde gerileyerek yüzde 4,34’e inmesine sebep oldu.

Aynı zamanda altın fiyatları da son günlerde yükseliş gösterdi ve ons fiyatı tarihi rekoru olan 3 bin 500 dolara yaklaştı. Şu anda altının ons fiyatı 3 bin 445 dolara kadar yükselip, ardından yüzde 1,1 artışla 3 bin 425 dolara yerleşti.

Dolar endeksi ise yüzde 0,5 oranında artarak 98,2 seviyesinde işlem görüyor.

New York Borsası, saldırılardan önce günü tamamlayarak, artan risk algısını öne çıkarmadı. S&P 500 endeksi yüzde 0,38, Nasdaq ve Dow Jones endeksleri ise yüzde 0,24 değer kazandı. ABD’de vadeli endeksler yeni güne ise negatif başladı.

Avrupa’da Endeksler Düşüşte

Avrupa borsalarında, özellikle İngiltere hariç, satış baskısı dikkat çekti. Orta Doğu’daki gelişmelerin yatırımcılar üzerindeki etkisi sürerken, Euro Bölgesi’nde açıklanacak sanayi üretimi ve Almanya’nın enflasyon verileri de yatırımcıların takibi altında yer alıyor.

Artan savaş endişeleri, Avrupa’daki vadeli endekslerin yeni güne negatif başlamasına yol açtı. İngiltere’de FTSE 100 vadeli endeksi yüzde 0,3, Fransa’da CAC 40 ve Almanya’da DAX 40 vadeli endeksleri ise sırasıyla yüzde 1,6 ve yalnızca İtalya’da FTSE MIB 30 vadeli endeksi yüzde 0,7 değer kaybetti.

Almanya’nın önde gelen ekonomik araştırma kuruluşu Ifo, büyüme tahminlerini yükseltti. Ülkede bu yıl için büyüme tahmini yüzde 0,2’den yüzde 0,3’e, 2026 yılı için ise yüzde 0,8’den yüzde 1,6’ya çıkarıldı.

Makroekonomik verilerden bir diğeri ise, İngiltere ekonomisinin nisanda yüzde 0,3 ile beklentilerin üzerinde daralması oldu. Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,23 değer kazanırken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,14, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,74 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,58 değer kaybetti.

Asya Borsalarında Satış Baskısı Sürüyor

Asya borsalarında da savaş endişeleri etkili olmaya devam ediyor. Bu bölgede, Çin ve Japonya ekonomisine dair belirsizlikler artırılan tansiyonla birleşince, borsa üzerinde olumsuz etki yaratıyor.

Japonya’da nisan ayı sanayi üretimi aylık bazda yüzde 1,1 ile beklentilerin altında kalırken, kapasite kullanım oranı yüzde 1,3 arttı.

Bu gelişmeler ışığında, kapanışa doğru Japonya’nın Nikkei 225 endeksi yüzde 1,2, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 ve Hong Kong’daki Hang Seng endeksi yüzde 0,8 geriledi.

Türkiye’de Borsa İstanbul Negatif Seyir İzledi

Borsa İstanbul, satış ağırlıklı bir gün geçirerek BIST 100 endeksini yüzde 1,71 kayıpla 9.520,22 puandan kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise normal seans kapanışının yüzde 0,2 altında 10.672,00 puandan işlem gördü.

Dolar/TL, dünkü kapanışının yüzde 0,5 üzerinde 39,3530’dan işlem görürken, bankalararası piyasada açılışta 39,4290 seviyesine yükseldi.

Analistler, gün içerisinde yurtiçinde yayımlanacak haftalık para ve banka istatistikleri ile yurtdışında Almanya enflasyonu, Euro Bölgesi sanayi üretimi ve ABD Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin takip edileceğini vurguladı. Orta Doğu’daki gelişmelerin ise yatırımcıların odak noktası olmaya devam edeceği ifade ediliyor. Teknik açıdan, BIST 100 endeksinde 9.500 ve 9.400 destek seviyeleri, direnç ise 9.600 ve 9.700 puanları olarak kaydediliyor.

Takip Edilecek Veriler:

• 09.00 Almanya, mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)
• 12.00 Euro Bölgesi, nisan ayı sanayi üretimi
• 12.00 Euro Bölgesi, nisan ayı dış ticaret dengesi
• 14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
• 17.00 ABD, haziran ayı Michigan Üniversitesi tüketici beklentileri

“`